MÙA XUÂN NHO NHỎ
Nhạc-Trần Hoàn
Thơ-Thanh Hải
Thơ-Thanh Hải
Mọc giữa dòng sông xanh một bông hoa tím biếc
Ơi con chim chiền chiện hót chi mà vang trời
Từng giọt long lanh rơi tôi đưa tay hứng về
Mùa xuân người cầm súng lộc giắt đầy trên lưng
Mùa xuân người ra đồng trải dài nương lúa
Đất nước bốn nghìn năm vất vả và gian lao
Đất nước như vì sao vững vàng phía trước
Ta làm con chim hót ta làm một nhành hoa
Một nốt trầm xao xuyến ta biến trong hoà ca
Mùa xuân mùa xuân một mùa xuân nho nhỏ lặng lẽ dâng cho đời Mùa xuân , mùa xuân mùa xuân tôi xin hát khúc Nam Ai , Nam Bằng
Nước non ngàn dặm tình
Nước non ngàn dặm mình đất Huế nhịp phách tiên
Đây là một bài Hát hay với nhịp điệu lạc quan, trong sáng,thiết tha giàu tình cảm,mang nặng âm hưởng dân ca miền Trung(Trị-Thiên).Bài hát gắn liền với tên tuổi của NSUT Kim Phúc trên Đài Tiếng Nói Việt Nam.Nhạc Sỹ Trần Hoàn đã phổ Nhạc tạo thành bài hát từ bài thơ nổi tiếng cùng tên của Nhà Thơ Thanh Hải.Có lần Nhà Thơ Nguyệt Vũ cho tôi biết:Đây là bài thơ cuối cùng của Nhà thơ Thanh Hải,ông viết khi đang lâm bệnh nặng,cho nên dường như bài thơ đã được ông dồn hết "Tinh lực"của đời mình vào.Giống như 1 con Chim Họa Mi,Ông đã cất những tiếng hót say đắm nhất cuối cùng của đời mình trước khi lìa trấn ! Nhà Thơ đã sử dụng thể thơ 5 chữ với cách ngắt nhịp,cách gieo vần,cách sử dụng các điệp từ,điệp ngữ rất điêu luyện.Ông đã kết hợp nhuần nhuyễn các hình ảnh tự nhiên giản dị( bông hoa tím,dòng sông xanh,tiếng chim hót,vì sao...) với các hình ảnh giàu ý nghĩa biểu trưng,khái quát(đất nước như vì Sao...) để qua đó gửi gắm ý tưởng của mình.Bài thơ Mùa xuân nho nhỏ rất giàu nhạc điệu.Sự biến đổi rất linh hoạt giữa nhịp 3/2 và 2/3 chứng tỏ khả năng sử dụng thể thơ 5 tiếng điêu luyện của Nhà thơ.Những khổ thơ nhịp 2/3 đặc biệt là những cặp câu nhịp 2/3 rất có hiệu quả trong việc tạo ra âm hưởng giục giã,gợi tả cái hối hả,tha thiết,dấn bước của một " Mùa xuân nho nhỏ"(Nhà thơ T.Hải,TP Huế quê ông) trong hòa ca mùa xuân đất nước.Từ trước đến bây giờ tôi vẫn nghĩ rằng "Mọc giữa dòng Sông xanh/Một bông hoa tím biếc..." mà ông viết ở đây là muốn nói về TP Huế nằm trên Sông Hương quê hương ông không biết có đúng không ? Bài thơ giàu nhạc điệu này đã tạo ra cảm hứng xuất thần cho Nhạc sỹ Trần Hoàn ,sự cộng hưởng ấy của hai người con đất Trị -Thiên cho chúng ta một tuyệt phẩm về Mùa Xuân.
Trả lờiXóaTrước ngày ra đi, Thanh Hải kịp để lại cho đời „một mùa Xuân nho nhỏ“. Đó là lời tự sự chân thành, tâm niệm của một nhà thơ về lẽ sống. Dù biết ngày ra đi đã rất gần nhưng khát vọng dâng hiến vẫn rực sáng trong Thanh Hải: Ta làm con chim hót/ Ta làm một nhành hoa/ Ta nhập vào hòa ca/ Một nốt trầm xao xuyến/ Một mùa xuân nho nhỏ/ Lặng lẽ dâng cho đời/ Dù là tuổi hai mươi/ Dù là khi tóc bạc. Nhà thơ ước nguyện làm một “mùa Xuân” nghĩa là sống đẹp, sống với tất cả sức sống tươi trẻ của mình nhưng rất khiêm nhường; là “một mùa Xuân nho nhỏ” góp vào “mùa Xuân lớn” của Tổ Quốc, của cuộc đời chung và bài thơ cũng có ý nghĩa hơn khi Thanh Hải viết về “mùa Xuân nho nhỏ”, nhưng nói được tình cảm lớn của chính tác giả và của chúng ta.
Trả lờiXóaNgay trong đêm đưa tiễn bạn, năm 1980, nhạc sĩ Trần Hoàn đã phổ rất thành công bài thơ mùa Xuân nho nhỏ, về sau trở thành nhạc hiệu của Đài Phát thanh Thừa Thiên Huế, trở thành bài ca đi cùng năm tháng về đề tài mùa Xuân của âm nhạc Việt Nam.
Văn Tuyến